2024-2025 оқу жылы
Ата-аналарға арналған кеңес
«Бала организімінің балабақшаға бейімделуі»
Ата-аналар көбінесе балабақшаға барған алғашқы апталардан кейін сәбилерінің көп өзгеретініне, агрессивті және ештеңеге көнбейтін болып қалатынына шағымданады.
Бейімделу — бұл ағзаның жаңа ортаға бейімделуі, ал бала үшін балабақша, сөзсіз, жаңа, әлі белгісіз кеңістік, жаңа орта және жаңа қарым-қатынастар. Бейімделу жеке реакциялардың кең ауқымын қамтиды, олардың сипаты баланың психофизиологиялық және тұлғалық ерекшеліктеріне, қалыптасқан отбасылық қарым-қатынастарына, мектепке дейінгі мекемеде болу жағдайларына байланысты. Яғни, өздеріңіз түсінгендей, әр бала өзінше үйреніп кетеді. Біріншіден, 2-3 жасқа дейін бала құрдастарымен қарым-қатынас жасау қажеттілігін сезінбейтінін есте ұстаған жөн. 2-3 жас аралығындағы балалар бейтаныс адамдардан және жаңа қарым-қатынас жағдайларынан қорқады, бұл балабақшада толығымен көрінеді. Бұл қорқыныштар баланың балабақшаға бейімделуіндегі қиындықтардың себептерінің бірі болып табылады. Көбінесе балабақшадағы жаңа адамдардан және жағдайлардан қорқу баланың қозғыш, осал, сезімтал, көз жасына ерік беруіне әкеледі, ол жиі ауырады, өйткені стресс дененің қорғанысын әлсіретеді.
Егер сіздің балаңызда бейімделу проблемалары бар екенін байқасаңыз, онда тәрбиешімен сөйлесіп көріңіз. Сіздің балаңыз өз тарапынан үнемі назар аударуды және қолдауды қажет етеді. Көбінесе балабақшаға бейімделудегі қиындықтар баланың жаңа режимге мүлдем үйрене алмауынан туындайды. Баланың өміріндегі тәртіп өте маңызды және оның күрт өзгеруі, әрине, қосымша стресс болып табылады. Балабақшаңыздың тәртібін біліп, оны үйде біртіндеп енгізе бастаңыз, баланы соған бейімдеңіз. Баланың түнде жақсы ұйықтауын қадағалаңыз. Бала үшін түнде кем дегенде 10 сағат, күндіз 2-2,5 сағат ұйықтау өте маңызды. Таңертеңгі ұйқыдан ояну да маңызды сәт. Кішкентайыңызды 10 минут ерте оятыңыз, ол толық оянғанша төсекте аздап жата тұрсын.
Балабақшаға бала өзін еркін және еркін сезінетін, өздігінен оңай шешіліп, киіне алатын киімдерді ғана киіңіз. Баланың алғашқы апталарда топта өткізетін уақытын біртіндеп көбейту керек, мүмкін басында басында тек түскі асқа дейін қалдыру керек. Баланың эмоционалды жағдайы жақсы болған жағдайда ғана болу уақытын көбейтуге болады.
Кішкентай баланың бетін жууға, киінуге, ұйықтауға және қасықты пайдаланып, шыныаяқтан ішіп, ортақ дастархан басында ұқыпты тамақтануға үйретуге тырысыңыз. Оның түскі асты жеуге қанша уақыт кететінін қадағалаңыз – әдетте бақшада оған 30 минут кетеді. Дәретхана өздігінен бару дағдыларын қалыптастыруға тырысыңыз.
Балада бұл дағдылар неғұрлым жақсы дамыған болса, бейтаныс ұжымда анасынан алыстап кеткенде оның эмоционалдық және физикалық ыңғайсыздығы соғұрлым аз болады.
Балабақшадан үйге оралғанда, бала әдеттегіден ерте ұйықтап кетеді, бірақ ерте оянбайды. Демек, оның күшін қалпына келтіру үшін көбірек демалу керек. Егер сіз бұл жағдайды байқаған болсаңыз, келесі күні балаңызды ертерек алып кетуге тырысыңыз және оны үйге әкелгеннен кейін оны дереу жуындырып, тамақтандырыңыз. Бфла үшін балабақшада, жаңа бөлмеде, басқа балалармен бірге ұйықтау әлі де қиын болуы мүмкін.
Бала күні бойы ата-анасын көрмейді. Ол үйге келгенде анасы мен әкесінін назарына мұқтаж. Сондықтан, баланы үйге әкелгеннен кейін, үй шаруасын бірден орындауға асықпаңыз. Онымен бірге болыңыз, бірге ойнаңыз немесе бірге оқыңыз.
Балабақшадан кейін үйге асықпаңыз, жолда ойын алаңына тоқтаңыз немесе жай серуендеп, көңілді әңгімемен айтыңыз. Бұл балабақшадан үй жағдайына көшуге көмектеседі. Балаңызбен өткен күнді талқылаңыз, оны шыдамдылықпен тыңдаңыз, барлық сұрақтарға жауап беріңіз және ең кішкентай қиындық туындаған жағдайда міндетті түрде қолдау көрсетіңіз.
медбике – Ф.И.Мухамеджанова