Мектепке дейінгі ұйымдарда бейнелеу өнерінде сыни ойлауды қолдану әдістері бойынша педагогтерге ұсынымдар:
1.Сыни ойлауды дамыту әдістері
Әдіс атауы |
Қолдану жолы |
Мысал |
---|---|---|
Ойлан – Жұптас – Бөліс |
Сұрақ қойылады → бала ойлайды → жұбымен пікірлеседі → топпен бөліседі |
«Суреттегі жануар не ойлап тұр?», «Сен бұл суретті қалай жалғастырар едің?» |
Венн диаграммасы |
Екі нәрсені салыстыру: ұқсастық пен айырмашылықты табу |
«Жаз бен қыс мезгілін салыстыр және бейнеле» |
Қиялдау жаттығулары |
Бала қиялдай отырып сурет салады |
«Егер бұлттар сөйлей алса, не айтар еді?», «Айда саябақ болса, ол қандай болар еді?» |
Себеп-салдар байланысы |
Сұрақтар арқылы логикалық ойлау қабілетін дамыту |
«Бұл сурет не себепті мұңды көрінеді?», «Қызыл түс неге ашу білдіреді?» |
Кластер әдісі |
Бір ұғымнан бірнеше идея шығару |
«Күз» тақырыбында: жапырақтар, жаңбыр, суық, киім, т.б. |
2. Ұсынымдар (педагогке арналған)
1. Сұрақ қою мәдениетін қалыптастырыңыз
2. Тапсырмаларға таңдау еркіндігін енгізіңіз
3. Өз жұмысын қорғауға мүмкіндік беріңіз
4. Қателесуге ерік беріңіз
5. Рефлексияны жүйелі түрде енгізіңіз
3. Практикалық мысалдар (тапсырмалар):
Тапсырма |
Мақсаты |
Қосымша сұрақтар |
---|---|---|
«Сиқырлы түстер» |
Түстердің эмоцияға әсерін зерттеу |
«Қызыл түс қандай көңіл күйді білдіреді?», «Көк түспен қандай дыбысты бейнелегің келеді?» |
«Болашақ қаласы» |
Қиялды дамыту, логикалық пайым |
«Бұл қалада не ерекше?», «Адамдар қалай өмір сүреді?» |
«Қарама-қарсы әлем» |
Қарама-қарсылықты бейнелеу |
«Егер бәрі керісінше болса не болады?» |
«Суретті аяқта» |
Танымдық қиял, болжау |
Балаға жартылай салынған сурет беріледі – өзі жалғастырып салады |
Қорытынды:
Сыни ойлау – бұл тек үлкендерге ғана тән қабілет емес. Мектепке дейінгі кезеңде де бала өз ойын айтуға, сұрақ қоюға, дәлелдеуге және басқаша ойлауға үйрене алады. Бейнелеу өнері – осы қабілеттерді табиғи түрде дамытуға өте қолайлы орта.
«Әсел» бөбекжайы МКҚК әдіскері
С.Д.Калманбаева