Ұсыным «Жаңа ортаға бейімделудің алтын ережелері»

Жаңа ортаға бейімделу — бұл баланың өмірінде маңызды кезең. Әсіресе, мектепке дейінгі кезеңде баланың физикалық және психологиялық дамуы үшін бұл өте маңызды. Баланың жаңа ортаға бейімделу процесі ата-ананың назарын талап етеді. Міне, балалардың жаңа ортаға бейімделуі кезінде ата-аналарға арналған бірнеше пайдалы ережелер:

1. Баланың эмоцияларын түсіну және қолдау көрсету
   Баланың жаңа ортаға бейімделуі кезінде ол әртүрлі эмоциялар мен сезімдерге тап болуы мүмкін: қорқыныш, қобалжу, ашу-ызасыздық. Ата-ана ретінде, балаңыздың сезімдерін түсініп, оларды жылы сөздермен қолдаңыз. Баланың қорқыныштарын ашық айтуына мүмкіндік беріңіз.
2. Қалыпты күн тәртібін сақтау
   Баланың жаңа ортаға бейімделуі үшін оның күн тәртібін мүмкіндігінше сақтауға тырысыңыз. Ұйықтау уақыты, тамақтану уақыты және ойын уақыты тұрақты болуы керек, себебі баланың психологиялық тұрақтылығы осыған байланысты.
3. Жаңа ортаға оң көзқарас қалыптастыру
   Баланың жаңа ортаға оң көзқарас қалыптастыруына көмектесіңіз. Ол мектепке немесе балабақшаға барар алдында қызықты әрі оң тәжірибелер туралы сөйлесіп, балаға жаңа ортада не күтіп тұрғанын әңгімелеп беріңіз.
4. Таныс емес адамдармен қарым-қатынас орнатуға көмектесу
   Баланың жаңа ортада басқа балалармен және тәрбиешілермен қарым-қатынас жасауына көмектесіңіз. Қарым-қатынастың еркін әрі табиғи болуына жағдай жасаңыз. Бірінші кезекте оның қорқынышын жеңуге көмектесіңіз.
5. Табиғи қызығушылықты ынталандыру
   Баланың жаңа ортаға бейімделуі кезінде оның қызығушылықтарын анықтап, оны сол қызығушылықтары арқылы жаңа ортаға жақындатыңыз. Мысалы, балаға ойыншықтар немесе әңгімелер арқылы жаңа ортада таныс жағдайлар жасаңыз.
6. Шектеулер мен тәртіптің маңыздылығын түсіндіру
   Жаңа ортада баланың шектеулер мен тәртіптерді қабылдауы маңызды. Ата-ана ретінде, баланы жаңа ережелер мен тәртіптерге үйретуге тырысыңыз, бірақ бұл процессте жұмсақ әрі түсіністікпен болыңыз.
7. Табиғи уақыт беру
   Әр бала әртүрлі қарқынмен бейімделеді. Баланың әрбір қадамын бақылап, оның дамуына уақыт пен кеңістік беріңіз. Егер бала бірден бейімделмесе, асықпаңыз, оған уақыт беріңіз.
8. Ата-ананың мысалы
   Балалар көп жағдайда ата-анасын үлгі тұтады. Сондықтан ата-аналар өздерінің жаңа ортаға бейімделу кезінде позитивті және сабырлы болуын көрсетуі керек. Бұл балаға өзінен күткен сезімдер мен әрекеттерді дұрыс орындауға көмектеседі.
9. Тұрақты кері байланыс жасау
   Баланың жаңа ортаға бейімделу кезеңінде ұстаздармен және тәрбиешілермен байланыс орнату маңызды. Баланың жағдайы мен дамуын тұрақты бақылап, қажет болған жағдайда көмек сұраңыз.
10. Балаға сенім білдіру
    Балаңызға сеніңіз және оны құрметтеңіз. Баланың жаңа ортада өзіне деген сенімі артқан сайын, ол сол ортада өзін жайлы сезінеді.

Баланың бейімделуі — бұл ұзақ және көп еңбекті талап ететін процесс, бірақ оны ата-аналар мен ұстаздардың бірлесе қолдауы арқылы жеңілдетуге болады. Жаңа ортаға бейімделу кезеңінде балаңыздың жайлылығы мен эмоционалды тұрақтылығы үшін жоғарыда аталған ережелерді ұстану маңызды.

педагог-психолог – Б.Е.Айсина